Suriye’nin geçiş dönemi başkanı ilan edilen Ahmed Şara İstanbul’daki Dolmabahçe Çalışma Ofisi’nde önce Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile 1,5 saat süren bir görüşme gerçekleştirdi. Şara ve yanındaki heyet ardından ABD’nin Suriye Özel Temsilcisi Thomas Barrack ile bir araya geldi.
Basına kapalı yapılan görüşmelere, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, MİT Başkanı İbrahim Kalın, Cumhurbaşkanı Dış Politika ve Güvenlik Başdanışmanı Akif Çağatay Kılıç, Savunma Sanayii Başkanı Haluk Görgün ile Suriye Dışişleri Bakanı Esad Hasan Şeybani’nin yanı sıra bazı yetkililer de katıldı.
Cumhurbaşkanlığı ofisine göre Erdoğan-Şara görüşmesinde, Suriye’ye uygulanan yaptırımlardan ekonomiye ve güvenliğe ülkenin öncelikli konuları ele alındı.
Görüşmeyi “tarihi” olarak nitelendiren Barrack, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, Şara’ya ABD’nin Suriye’ye yönelik yaptırımları kaldırma kararının, “IŞİD’in kalıcı yenilgisine” katkıda bulunacağını ve “Suriye halkına daha iyi bir gelecek şansı vereceğini vurguladığını” söyledi.
“Başkan Trump’ın hedefi, yeni hükümetin Suriye halkının sadece hayatta kalması için değil, aynı zamanda gelişmesi için de koşullar yaratmasını sağlamak” diye ekledi.
Bunlara ek olarak, Şara’yı yabancı savaşçılar, İsrail ile ilişkiler ve Suriye’denin kuzeydoğusundaki kamplar ve gözaltı merkezleri hakkında “Trump’ın görüşlerini yürürlüğe koyma yönünde anlamlı adımlar attığı için takdir ettiğini” belirtti.
Buna göre toplantıda ülkeler, görüşmeleri sürdürme ve Türkiye, Körfez, Avrupa ve ABD gibi bölgesel ve küresel ortakların yatırımları da dahil olmak üzere ekonomiyi yeniden inşa etmek için birlikte çalışma taahhüdünü teyit etti.
Suriye yönetiminin resmi Telegram hesabından yapılan açıklamada, Thomas Barrack ve Suriye heyeti arasındaki görüşmede, yaptırımların kaldırılmasının Suriye’nin kalkınması için öneminin vurgulandığı belirtildi.
Suriye’de geçiş yönetimi başta enerji ve altyapı sektörüleri olmak üzere ülkeye yabancı yatırımın girebilmesi için gerekli mekanizmaları deveye almaya hazır olduğunu söyledi.
Görüşmede Suriye’nin birliğinin öneminin altını çizen Şara, İsrail ile 1974’te imzalanan “Kuvvetlerin Ayrıştırılması Anlaşmasının” uygulanmasının önemli olduğunu kaydetti.
Buna ek olarak iki taraf uluslararası düzenlemeler çerçevesinde Suriye’deki kimyasal silahların tamamen yok edilmesi konusunda anlaştı.
Terörle mücadele, sınır kontrolü ve bölgede güvenliğin ve istikrarın sağlanması konularında güvenlik işbirlikleri de görüşmede tartışıldı.
Ayrıca iki taraf Suriye Demokratik Güçleri (SDG) ile imzalanan kapsamlı anlaşmanın yürürlüğe konmasını önemini vurguladı. Suriye yönetimi bu güçlerin devlet mekanizmalarına katılmasının yöntemlerinin tartışıldığını söyledi.
SDG, Mart ayında güvenlik ve idari kurumlarını Suriye devletine entegre etmek üzere geçiş hükümetiyle anlaşmaya varmıştı.
Ancak askeri ve siyasi entegrasyonun pratikte nasıl işleyeceğine dair ayrıntılar henüz netleşmedi.
Erdoğan-Şara görüşmesi, ABD Başkanı Donald Trump’ın 14 Mayıs’ta Riyad’da Suriye lideriyle gerçekleştirdiği buluşmanın ardından geldi.
Trump, Şara ile yaptığı görüşme öncesinde de ABD’nin Suriye’ye yönelik tüm yaptırımları kaldıracağını açıklamıştı.
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, 23 Mayıs’ta ülkesinin Suriye’ye yönelik yaptırımları hafifleteceğini açıkladı.
Aynı gün ABD Hazine Bakanlığı da Ahmed Şara liderliğindeki Suriye geçiş hükümetinin yanı sıra merkez bankası ve kamu işletmelerini ilgilendiren işlemlere yetki veren genel bir lisans yayımladı.
Avrupa Birliği (AB) de 20 Mayıs’ta Suriye’ye yönelik tüm ekonomik yaptırımları kaldırma kararı almıştı.
Cumhurbaşkanlığı tarafından yapılan yazılı açıklamaya göre Erdoğan Dolmabahçe’deki görüşmede, yaptırımların kaldırılmaya başlanmasının Türkiye tarafından memnuniyetle karşılandığını, Suriye’nin toprak bütünlüğünün korunarak ülkenin ve ordunun tek bir merkezden idare edilmesinin önemli olduğunu söyledi.
Cumhurbaşkanı, İsrail’in Suriye topraklarındaki işgal ve saldırganlığının kabul edilemeyeceğini, Türkiye’nin buna karşı çıkmaya devam edeceğini belirtti.
Buna ek olarak Erdoğan’ın Türkiye ile Suriye ikili ilişkilerinin ve işbirliğinin enerji, savunma, ulaştırma başta olmak üzere her alanda gelişmeye devam edeceğini söylediği aktarıldı.
Suriye Cumhurbaşkanı Şara ise yaptırımların kaldırılmasındaki desteği ve çabaları için Cumhurbaşkanı Erdoğan’a teşekkür etti.
Barrack: ‘Batı müdahalesi dönemi sona erdi’
25 Mayıs’ta ABD Büyükelçisi sosyal medya hesabından Suriye ile ilgili açıklamalar yapan Barrack, Batı’nın “nesillere mal olduğunu söylediği” müdahalesi döneminin sona erdiğini belirtti.
“Suriye’nin trajedisi bölünmede doğdu. Yeniden doğuşu onur, birlik ve halkına yatırımla gelmeli. Bu, gerçekle, hesap verebilirlikle ve bölgeyle birlikte çalışmayla başlar, bunların etrafından dolanarak değil” diye ekledi.
“Türkiye, Körfez ve Avrupa’nın yanındayız; bu sefer askerler, dersler veya hayali sınırlarla değil, Suriye halkının kendisiyle omuz omuzayız” diyen ABD Suriye Özel Temsilcisi, “Esad rejiminin devrilmesiyle barışa kapı açıldı; yaptırımları ortadan kaldırarak Suriye halkının nihayet bu kapıyı açmasını ve refah ve güvenliğe giden yolu keşfetmesini sağlıyoruz” ifadelerini kullandı.